Wat is een angststoornis?
Bij dreigend gevaar voelen veel mensen zich angstig. Dat is normaal. Die angst heeft namelijk een functie. Het zorgt ervoor dat je jezelf kan beschermen en verdedigen. Voel je je vaak angstig, zonder dat er echt gevaar dreigt? En kun je door de angst in het dagelijkse leven niet goed meer functioneren? Dan spreken we van een angststoornis.
Soorten angststoornissen
Angststoornissen komen vrij veel voor en zijn er in verschillende vormen. Je bent dus niet alleen. Het kan zijn dat je last hebt van meer dan één angststoornis.
- Gegeneraliseerde angststoornis: Je bent de hele tijd angstig en bezorgd over alledaagse dingen.
- Dwangstoornis: Je hebt controledwang of smetvrees.
- Paniekstoornis: Je hebt last van plotselinge paniekaanvallen (je krijgt hartkloppingen, begint te zweten of wordt misselijk).
- Agorafobie: Wanneer je een paniekstoornis hebt en hierdoor dingen in het dagelijks leven vermijdt, heb je agorafobie. Je durft bijvoorbeeld niet vooraan in de kerk te zitten, omdat je dan niet snel weg kunt gaan als je een paniekaanval krijgt.
- Enkelvoudige fobie: Je bent erg bang voor een bepaalde situatie, een bepaald dier of een voorwerp. Als het je leven sterk beïnvloedt, is het een fobie.
- Sociale fobie: Je bent bang dat andere mensen negatief over jou denken en je voelt je hierdoor onzeker.
- Hypochondrie: Je bent bang dat je ernstig ziek bent of wordt. Lichamelijke signalen als steken, jeuk of pijn geven je de bevestiging dat dit ook zo is.
- Faalangst: Je hebt de angst dat wat je doet gaat mislukken. Je ervaart dit wanneer je het gevoel hebt te moeten presteren. Bijvoorbeeld bij een presentatie of (rij)examen.
- Emetofobie: Je ontloopt situaties omdat je bang bent dat je moet overgeven. Of dat je niet op tijd de situatie kan ontvluchten. Ook kun je bang zijn geconfronteerd te worden met andere mensen die moeten overgeven.
Symptomen
Er zijn verschillende symptomen die kunnen wijzen op een angststoornis:
- je hebt last van hartkloppingen;
- je hebt paniekaanvallen;
- je voelt je rusteloos;
- je hebt last van buikpijn;
- je vindt het moeilijk om je te concentreren;
- je piekert;
- je hebt moeite om in slaap te vallen of om door te slapen;
- je vermijdt specifieke situaties of je voelt een sterke drang om specifieke situaties te vermijden.
Bij een angststoornis neemt angst een groot gedeelte van je dag in beslag.
Behandeling angststoornis
Een angststoornis gaat bijna nooit vanzelf over. Goede behandeling is daarom belangrijk. De meeste soorten angststoornissen, zoals een gegeneraliseerde angststoornis, zijn goed te behandelen. Eleos helpt je om je angststoornis onder controle te krijgen. Daar kunnen we verschillende behandelingen voor inzetten:
- Cognitieve gedragstherapie. Bij cognitieve gedragstherapie richten we ons op het veranderen van gedachten (cognities) en gedrag. Je voert gesprekken met je behandelaar over de problemen die je ervaart. Tijdens deze gesprekken onderzoek je waarom en wanneer bij jou angst, somberheid of negatieve gedachten ontstaan. Vervolgens leer je hoe je met andere denk- en gedragspatronen je angststoornis beter hanteerbaar kunt maken.
- Cognitieve groepstherapie. Onder begeleiding van twee behandelaren van Eleos bespreek je in een groep van tien deelnemers de problemen waar je tegenaan loopt. Ook hier leer je hoe je met andere denk- en gedragspatronen je angststoornis beter hanteerbaar kunt maken.
- Psychotherapie. Het doel van psychotherapie is om de psychische klachten die je ervaart door je angststoornis te verminderen of beter hanteerbaar te maken. Dit doe je in gesprekken die je met een psychotherapeut van Eleos voert. Eleos lost geen problemen voor je op. Maar wij kunnen je wel helpen om nare ervaringen anders te zien, om pijnlijke gevoelens te verwerken of om moeilijke situaties anders aan te pakken.
- Sociaal psychiatrische begeleiding. Deze vorm van begeleiding bestaat uit gesprekken met een verpleegkundige van Eleos. Dit kan bij jou thuis, maar ook bij Eleos. De gesprekken gaan over waar je in het dagelijkse leven door je angststoornis tegenaan loopt en hoe je hier mee om kunt gaan. Bijvoorbeeld met je omgeving, met je werk of met je geloof. Stapje voor stapje ga je op zoek naar een goede balans tussen wat er in het leven op je afkomt en wat je aankunt.
- Deeltijdbehandeling angststoornis (CGT). Deze intensieve dagbehandeling is er voor mensen bij wie een angststoornis al langere tijd hun leven beheerst. Tijdens deze intensieve behandeling maken we gebruik van cognitieve gedragstherapie. Je komt hiervoor twee dagen per week naar behandelcentrum de fontein in Bosch en Duin.
Angststoornis en medicatie
Soms heb je tijdens de behandeling van een angststoornis medicijnen nodig om je klachten te verminderen of hanteerbaar te maken. We kunnen verschillende soorten medicijnen inzetten. De meeste medicijnen richten zich op het in balans brengen van bepaalde stoffen in je lichaam. Hierdoor kunnen angstklachten verdwijnen of verminderen. Medicatie luistert heel nauw. Wanneer je tijdens de behandeling van je angststoornis daadwerkelijk medicijnen gaat gebruiken, heb je geregeld medicatiecontact. Lees meer over medicatiecontact bij Eleos.
Angststoornis bij kinderen
Angststoornissen komen ook voor bij kinderen. Is je kind heel vaak bang en durft hij of zij daarom bijvoorbeeld ’s avonds niet te slapen? Dan kan het zijn dat je kind een angststoornis heeft. Een angststoornis kan zich bij een kind op verschillende manieren uiten. Zo kan het zijn dat je kind veel piekert, veel huilt, opstandig is, steeds om geruststelling vraagt, situaties uit de weg gaat en vervelende gedachten heeft over nare dingen. Heeft jouw kind een angststoornis? Weet dan dat Eleos er voor je is. Samen bekijken we hoe we je kind het beste kunnen helpen.
Angststoornis en depressie
Angststoornissen komen vaak voor in combinatie met een depressie. Een depressie kan worden veroorzaakt door een angststoornis, maar een angststoornis kan ook het gevolg zijn van een depressie. Een depressie en een angststoornis hebben veel gemeenschappelijke kenmerken, waardoor het stellen van een goede diagnose soms lastig is. Heb jij last van een angststoornis en/of een depressie? Dan kun je bij Eleos terecht voor hulp.
Oorzaak angststoornis
Meestal zijn er meerdere oorzaken voor het ontstaan van een angststoornis. De ene persoon is er gevoeliger voor dan de ander. Erfelijkheid, opvoeding en de omgeving waarin je bent opgegroeid spelen vaak een belangrijke rol. Ook een ingrijpende gebeurtenis kan ervoor zorgen dat je een angststoornis hebt ontwikkeld.
Angststoornis test
Wil jij graag weten of je mogelijk een angststoornis hebt? Met onze zelftest ontdek je in 5 minuten of je last hebt van angst- en dwanggevoelens. Aan het einde van de test geven we je adviezen en tips over mogelijke vervolgstappen die je kunt nemen.
Relatie met geloof
Misschien heb je als christen het idee dat je je emoties perfect moet kunnen beheersen. Dat hoeft niet. De Bijbel is ook vol emotie. We lezen en zingen over angst, eenzaamheid, boosheid en verdriet. God wil jou hier juist bij helpen, ook in die gevoelens en gedachten die voor jou moeilijk te verdragen zijn. Bij Eleos willen wij je helpen om hiermee om te leren gaan, deze lastige gevoelens te verdragen om zo de draad van je leven weer op te kunnen pakken.